Een tijdje geleden kreeg ik het boek Bullshit management te leen van een collega. De auteur, Jos Verveen, laat zich heerlijk kritisch uit over management in het algemeen. In mijn ogen slaat hij een beetje te veel door, maar hij raakt absoluut de kern van een groot probleem. Als we niet oppassen zijn we drukker met praten dan bouwen, is de manager belangrijker dan de bouwvakker en zijn het de cijfers die gelijk hebben.

De werkelijke rol van een manager

In tegenstelling tot het boek vind ik dat je wel degelijk een managementsysteem nodig hebt om je organisatie goed te kunnen besturen. Maar het moet ondersteunend blijven.

Daar wringt vaak de schoen. De managers beginnen zichzelf belangrijker te vinden dan de rol waar ze voor zijn aangenomen. Die rol is naar mijn mening het creëren van een goede werkomgeving voor medewerkers, waarin zij optimaal kunnen presteren. Als daarbij de afstand tussen de managers en de medewerkers te groot wordt, is de kans op overheersend management nog veel groter.

Managers kenden de naam van de medewerkers

In de jaren negentig consolideerde de infrabranche. Veel familiebedrijven werden verkocht aan grote aannemers die daardoor nog groter werden. Tot aan de eeuwwisseling ging dat goed. De bedrijven bleven redelijk intact, bedienden hun eigen markt en de managers zaten bovenop de bedrijfsvoering. Ze wisten wat er buiten gebeurde en kenden de naam van de meeste medewerkers.

Steeds meer financiële managers

Door uitbreiding van de verschillende bedrijven kwam het topmanagement steeds verder van de werkvloer af te staan. Er kwamen steeds meer managers die geen civiel technische, maar een financiële opleiding hadden. Dat zorgde voor een beter financieel inzicht en gestructureerde rapportages over de voortgang van projecten. Tot zo ver waren het verbeteringen. Deze cijfers gaven je inzicht en de mogelijkheid tot bijsturen.

Efficiency op basis van cijfers

Het ging fout toen de cijfers werden ingezet om keuzes te maken, terwijl men nauwelijks nog kennis had van wat er binnen en buiten de organisatie leefde. Daar ging en gaat het volgens mij nog steeds verkeerd. Vanwege de door cijfers gestuurde drang naar efficiëntie, werden de regio’s geclusterd. Ze werden groter, oude kantoren werden ingeruild voor nieuwe. Waar het buitenpersoneel de vloeren vroeger nog besmeurden met kleef en zand, zie je tegenwoordig bijna geen buitenpersoneel meer op de keurige “regio” kantoren.

Regiokantoren halveren, lekker efficiënt!

Dan kan het zomaar gebeuren dat het hoofdkantoor besluit om het rendement te verbeteren door het aantal kantoren te halveren. Dit levert een fikse kostenbesparing op voor huisvesting. Maar wat de gevolgen voor het personeel zijn speelt nauwelijks een rol. Het woon-werkverkeer neemt toe, net als de reisafstanden naar de projecten. Dat dit een negatieve invloed heeft op het werkmoreel en de productiviteit laat het management buiten beschouwing.

Wat ga jij daaraan doen?

Wil jij als toekomstige manager in de infrabranche het tij keren? Dan ben je bijna verplicht het boek Bullshit management te lezen. Daarna moet je beseffen dat je zonder die betontimmerman, asfaltmachinist, uitvoerder of andere functies geen enkel project kunt realiseren. Je zult tijd en energie moeten investeren in je medewerkers en organisatie. Hun belangen behartigen en zorgen dat ze met plezier werken. Dán ben je in staat om het maximale rendement uit je projecten te halen.