Jij bent vast hbo of wo opgeleid. In Nederland groeit het aantal werknemers met een hbo- of wo-diploma. Was in het jaar 2000 nog maar 24% van de 25 tot 35-jarigen hoger opgeleid, nu is dat al 38%. Op zich een goed teken dat de BV Nederland zich zo sterk ontwikkelt, maar er kleven ook nadelen aan. Eén daarvan is dat de groep mbo’ers steeds meer in de verdrukking komt. Terwijl iedere groep zijn eigen kwaliteiten heeft, lijkt het erop dat men tegenwoordig steeds meer waarde hecht aan een hogere opleiding. De theorie lijkt belangrijker te worden dan de praktijk. Verklaart dat het verval van het grootbedrijf?

Waar zijn de mbo’ers?

In mijn tijd (goh, wat klink ik oud…), was de mts een populaire opleiding. Je legde daar een goede basis. Daarna kon je direct aan de slag in het bedrijfsleven, of je vervolgde je studie aan de hts. Daar merkte je al snel dat de instromers vanuit havo en vwo de theorie makkelijker oppikten. Het Hoger Onderwijs is gericht op probleemherkenning en -analyse. Berekeningen krijgen heel veel aandacht, wat ten koste gaat van de diepgang van de niet-constructieve vakken zoals wegenbouw, asfalttechnologie en riooltechniek. Op de mts is dat juist andersom. Wanneer het aandeel hbo’ers stijgt, neemt de kans toe dat uitdagingen eerder theoretisch opgelost worden dan praktisch. Out of the box denken wordt dan lastig, als je niet weet hoe de box eruitziet.

De individuele wo’er

Ik verbaas me weleens over het beperkte aantal contacturen dat studenten tijdens hun studie op de universiteit hebben. Ze krijgen minder vakken, maar met meer verdieping. De benadering is wetenschappelijk, vooral theoretisch gericht, op een abstract niveau. Studenten moeten veel individueel werken en er is weinig persoonlijke begeleiding vanuit het opleidingsinstituut, zoals in grote colleges. Hbo’ers werken juist veel meer in groepsverband tijdens hun studie. Met andere woorden: als wo’er word je opgeleid als individueel theoretisch specialist. De studentenverenigingen zijn daar een noodzakelijke aanvulling voor het intermenselijke contact.

Ivoren toren

Misschien heb je al in de gaten dat ik bevooroordeeld ben over het wetenschappelijk onderwijs. Niet uit frustratie omdat ik zelf een hbo’er ben, maar meer uit verbazing over de managementkwaliteiten die men tegenwoordig standaard toedicht aan deze groep. Steeds meer directiekamers worden bemand door universitair geschoolde directieleden. En ik vrees dat hun aanstelling meer bepaald wordt door hun opleidingsniveau dan door hun kwaliteiten. Natuurlijk, ze hebben aangetoond dat ze slim zijn, althans op papier. Maar hebben ze ook de competenties om leiding te geven? Om te ondernemen, te begrijpen wat er binnen een organisatie speelt op de werkvloer? Of zitten ze in een ivoren toren?

Spreadsheetmanagers

Je ziet dat onze branche de laatste 10 jaar enorm professionaliseert. Dat is mede dankzij de inbreng van de universitair opgeleide bestuurders. Ik hoop dat we wel een gezonde mix houden met bestuurders die lager opgeleid zijn en praktisch zijn ingesteld. Bij mij gaan de alarmbellen rinkelen wanneer bestuurders van bouwbedrijven geen techniek meer in hun DNA hebben. Als registeraccountants of meesters in de rechten worden aangesteld, ga ik mij zorgen maken. Want beide professies zijn gebaseerd op het vermijden van risico’s en dat staat haaks op gezond ondernemerschap. Het voorkomen van risico’s en het sturen op cijfers wordt dan belangrijker dan het bouwwerk. Hierdoor kan de concurrentiekracht van het bedrijf flink afnemen.

Ondernemingen waar nog wordt ondernomen

De beste Talenten willen bij de beste club spelen. Dat geldt ook voor jullie. Hoe ziet de top van jouw werkgever eruit? Hebben bestuur en management straks oog voor jouw talenten? Passen ze op de winkel of bouwen ze hem uit? De antwoorden op deze vragen zijn mede bepalend voor jouw carrière en kunnen je helpen om de juiste keuzes te maken.